درمان زخم بستر حاد از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است؛ به این علت که ایجاد این مرحله از زخم بستر به ویژه در افراد سالمند در صورت عدم اقدام به درمان مناسب حتی میتواند منجر به مرگ افراد شود.
زخم بستر حاد که در واقع همان زخم بستر مرحلهی چهارم است در بعضی افراد تا جایی پیشروی میکند که منجر به تخریب اعصاب و بافتها میشود و موجب میشود افراد هیچ احساس دردی نداشته باشند.
در مقابل افرادی که گفته شد، دستهی دیگری از افرادی که از همین مدل بیماری رنج میبرند با دردهای بسیار شدید و غیرقابل تحملی دست و پنجه نرم میکنند.
زخم بستر حاد چیست؟
زخم بستر حاد در حقیقت زخم بستری است که به دلیل عدم اقدام به درمان مناسب به هر دلیلی به مرحلهی چهارم رسیده باشد و در حالتی بسیار پیشرفته و وخیم قرار داشته باشد که در افراد سالمند رایجتر از دیگران است.
مهمترین علت بوجود آمدن این مرحله از زخم بستر عدم آگاهی پرستار بیمار نسبت به شیوهی صحیح و لازم مراقبت از بیمار است. مناطق ایجاد زخم بستر حاد بیشتر شامل نواحی استخوانی بدن هستند به این دلیل که در این نواحی بافتهای چربی کمی وجود دارند.
در نتیجه این مقدار اندک بافت چربی توانایی زیادی در برابر محافظت از بافتهای زیرین پوست ندارند؛ در نهایت زخم بستر در این نواحی به سرعت پیشرفت میکند. عدم درمان زخم بستر حاد موجب مواجه شدن با مشکلات گسترده و حتی مرگباری میشود که جلوگیری از ایجاد آنها بسیار دشوار است.
با توجه به این، در هر وضعیت و شرایطی که هستید پس از مشاهدهی علائم اولیه زخم بستر به طور جدی نسبت به درمان آن اقدام کنید و اجازه ندهید که زخم بستر وارد فازهای پیشرفته و خطرناک شود.
وضعیت ظاهری زخم بستر حاد
شکل ظاهری زخم بستر حادی که وارد مرحلهی چهارم شده است به صورت یک حفرهی بزرگ روی بدن است که درون آن بافتهای مرده یا به شدت آسیب دیده مشاهده میشود.
گاهی اوقات میزان پیشرفتگی و عمق زخم بستر به حدی است که میتوان مفصل و تاندونها و حتی رباط یا استخوانهای فرد بیمار را در ناحیهی زخم مشاهده کرد.
بافتهای آسیب دیدهای که در محل زخم بستر حاد وجود دارند به رنگ سیاه دیده میشوند که حالت گندیدهای دارند.
زخم بستر مرحلهی چهارم یک زخم پیشرفتهی عفونی است؛ در نتیجه، احتمال آن زیاد است که درمان زخم بستر حاد موفقیت آمیز نباشد و زخم به طور کامل بهبود پیدا نکند.
درمان این نوع از زخم بستر به دلیل ظاهر بدی که دارد بسیار دشوار است و پزشکهای مبتدی که حرفهای نباشند، قادر به تشخیص و درمان درست آنها نخواهند بود. در نتیجه به شما توصیه میکنیم که حتماً برای درمان این نوع از زخمها به مراکز درمانی معتبر مراجعه کنید و از میزان تخصص پزشک خود مطمئن شوید تا دچار مشکل بزرگتری نشوید. در کلینیک زخم دکتر عزتی، کادر درمان برای بهبود سریعتر زخم بستر و راههای پیشگیری از پیشروی آن، در کنار شما خواهند بود.
راههای درمان زخم بستر حاد
هدف اصلی که در فرایند درمان زخم بستر حاد دنبال میشود بهبودی زخم و مشکلات جانبی ناشی از آن به طور کامل است. مشکل اساسی در رابطه با بیماران ضعیف است، به طور کلی در برخی از بیماران که ضعف بالایی دارند و در نتیجه بدن آنها توان کافی برای مقابله و کمک به پیشبرد فرایند بهبودی را ندارد.
هدف تیم پزشکی به حداقل رساندن آسیبهای ناشی از زخم بستر درجهی چهار و کاهش درد شدید ناشی از آن تا حد ممکن است. روشهای مختلفی برای درمان زخم بستر حاد و مقابله با عوارض خطرناک ناشی از آن وجود دارد که به چند مورد از آنها اشاره میکنیم:
تغییر وضعیت
با ایجاد شرایطی برای تغییرات مداوم وضعیت بیمار فشار وارده به ناحیهای که زخم در آن ایجاد شده است، کاهش مییابد و این امکان را برای منطقهی زخم ایجاد میکند که بتواند وضعیت خود را بهبود دهد و افزایش جریان خون در ناحیهی زخم فرایند درمان را بهبود ببخشد.
دبریدمان
دبریدمان حالتی از جراحی است که در آن بافتهای عفونی و مرده را به روشهای مختلفی از ناحیهی زخم جدا میکنند، که این روشها شامل بهکارگیری آنزیمها، پانسمانهای مخصوص که برای دبریدمان استفاده میشوند و روشهای بیولوژیکی درمان زخم بستر میشود.
انجام دبریدمان های سریالی باعث افزایش سرعت در بهبودی زخم می شود با دبریدمان اولیه بافت نکروزه برداشته می شود و دبریدمان های مکرر سریالی باعث می شود که آمادگی زخم برای ترمیم حفظ شود.
در انجام دبریدمان اولیه سلول های فاقد عملکرد که در 2 تا 3 میلیمتری اطراف زخم هستند برداشته می شوند که البته دبریدمان روش های مختلفی از جمله مکانیکی، آنزیمی، شارپ، اتولیستیک و بیوسرجیکال دارد.
تصمیم گیری نهایی برای استفاده از روش مناسب و مورد نظر دبریدمان با مشورت پزشک و بیمار صورت میگیرد.
استفاده از دارو
همزمان با پیشرفت علم داروهای موثر جدیدی به منظور درمان زخم بستر حاد تولید شدهاند که با وجود این که دستهای از آنها هنوز در فاز آزمایشگاهی هستند، اما برخی بیماران مایل به استفاده از این نوع داروها هستند.
علاوه بر این داروها، استفاده از مسکن و سایر آنتی بیوتیکهایی که توسط پزشک تجویز میشوند نیز میتواند در کاهش احساس درد شدید زخم بستر حاد و حتی جلوگیری و درمان عفونت موثر باشد.
استفاده از فناوری های پیشرفته در درمان زخم های فشاری
استفاده از فناوریهای پیشرفته در پیشگیری و درمان زخمهای فشاری یکی از حوزههای مهم و در حال توسعه در مراقبتهای بهداشتی است. این فناوریها میتوانند به شکلهای مختلفی به کار روند تا از بروز زخمهای فشاری جلوگیری کنند و درمان آنها را تسهیل بخشند. در اینجا چند نمونه از این فناوریها را بررسی میکنیم:
- تشکهای هوشمند : تشکهایی که فشار را به طور خودکار تنظیم میکنند تا از تمرکز فشار طولانیمدت بر روی یک نقطه خاص جلوگیری شود. این تشکها با استفاده از سنسورها، وزن و حرکت بیمار را تشخیص داده و به طور دینامیکی فشار را در نقاط مختلف تنظیم میکنند.
- پوشیدنیهای هوشمند : دستگاههای پوشیدنی که به پیگیری وضعیت بیمار کمک میکنند، مانند سنجش میزان حرکت و تغییرات فشار در بخشهای مختلف بدن. این ابزارها میتوانند به کادر درمانی هشدار دهند تا در صورت نیاز، بیمار را جابهجا کنند.
- سیستمهای نظارتی بر اساس تصویر : فناوریهایی که با استفاده از دوربینها و نرمافزارهای تحلیل تصویر، رفتار و وضعیت بیمار را پیگیری میکنند. این سیستمها میتوانند تشخیص دهند که یک بیمار چه مدت زمانی در یک وضعیت خاص مانده و به پرستاران یادآوری کنند که زمان جابهجایی فرا رسیده است.
- درمانهای نوین بر پایه فناوری : استفاده از لیزر، اولتراسوند، و دیگر تکنولوژیها برای تحریک بافت و تسریع در روند ترمیم زخم. این درمانها میتوانند به بهبود گردش خون و افزایش تولید کلاژن کمک کنند که نتیجه آن بهبود زخمهای فشاری است.
- نرمافزارهای مدیریت زخم : سیستمهایی که اطلاعات مربوط به زخمها را جمعآوری، تجزیه و تحلیل و گزارش میدهند. این نرمافزارها میتوانند به متخصصان پوست کمک کنند تا دادهها را به طور مؤثرتری مدیریت کرده و برنامههای درمانی دقیقتری را توسعه دهند.
این فناوریها نه تنها در پیشگیری و درمان زخمهای فشاری نقش دارند، بلکه به کاهش هزینههای مراقبتهای بهداشتی نیز کمک میکنند و از طریق بهبود کیفیت مراقبتها، نتایج بهتری را برای بیماران به ارمغان میآورند.
داروها و مواد موضعی مؤثر در درمان زخم بستر
در درمان زخم بستر، استفاده از داروها و مواد موضعی مختلفی وجود دارد که میتوانند در بهبودی و تسریع روند ترمیم زخم موثر باشند. در اینجا به برخی از رایجترین و موثرترین داروها و مواد موضعی که در درمان زخمهای بستر استفاده میشوند، اشاره میکنم:
- کرمها و پمادهای آنتیبیوتیکی : برای پیشگیری و درمان عفونتهای زخم استفاده میشوند. مواد موضعی حاوی نئومایسین، پلیمیکسین بی، یا موپیروسین میتوانند برای کاهش بار میکروبی زخم مفید باشند.
- هیدروژلها : این مواد موضعی رطوبت را در زخم حفظ میکنند و به حفظ محیط مرطوب کمک میکنند که برای ترمیم زخم مطلوب است. هیدروژلها به خصوص برای زخمهای خشک یا سوخته مفید هستند.
- کرمهای ضد درد : مانند لیدوکائین موضعی، که میتوانند به تسکین درد ناشی از زخم بستر کمک کنند.
- فیلمها و فومهای پلیمری : این مواد به عنوان پوشش زخم استفاده میشوند و از زخم در برابر آلودگیهای بیرونی محافظت میکنند، همچنین کمک میکنند تا رطوبت زخم در سطح مناسب باقی بماند.
- کلاژن : مواد موضعی حاوی کلاژن میتوانند به تحریک ترمیم زخم کمک کرده و باعث تسریع روند بهبودی شوند.
- پانسمانهای حاوی نقره : نقره خواص ضد میکروبی دارد و در پانسمانهای مخصوص زخمهای بستر که نگرانیهایی در مورد عفونت وجود دارد، استفاده میشود.
- دکسترانومر: این ماده به صورت گرانول وجود دارد و برای پاکسازی زخمهای دارای اگزودا (ترشحات) بالا به کار میرود.
هر یک از این داروها و مواد موضعی باید تحت نظر و بر اساس توصیههای پزشک متخصص یا متخصص پوست استفاده شوند. انتخاب دارو یا ماده موضعی مناسب بستگی به نوع زخم، میزان آلودگی، و شرایط بیمار دارد.
جمع بندی
با مطالعه این مقاله حتما متوجه شدهاید که درمان زخم بستر حاد چقدر اهمیت دارد و زمان چقدر در فرایند درمان زخم بستر موثر است.
هر چه بیمار سریعتر به مراکز درمانی مراجعه کند و سریعتر به روشهای درمانی توصیه شده توسط پزشک عمل کند، احتمال بهبودی بیشتر است و در مقابل درصورت مراجعه دیر هنگام به پزشک ممکن است زخم بستر هرگز درمان نشود و حتی در موارد شدید به مرگ فرد بیمار منجر شود.
2 پاسخ
راههای درمان زخم بستر حاد چیست؟
هدف اصلی که در فرایند درمان زخم بستر حاد دنبال میشود بهبودی زخم و مشکلات جانبی ناشی از آن به طور کامل است. مشکل اساسی در رابطه با بیماران ضعیف است، به طور کلی در برخی از بیماران که ضعف بالایی دارند و در نتیجه بدن آنها توان کافی برای مقابله و کمک به پیشبرد فرایند بهبودی را ندارد.